Śladami zburzonej codzienności

Nietypowo, bo w ostrowskiej synagodze i poza ustalonym terminarzem odbyło się kolejne spotkanie Ostrowskiego Klubu Kolekcjonera. Pretekstem była wystawa kolekcji militariów z okresu I wojny światowej pochodzących ze zbiorów Macieja Ziąbki. To jedno z dwóch istotnych wydarzeń, których areną w ostatni piątek sierpnia była ostrowska synagoga.

– Nie potrafię jednoznacznie wskazać jednego, najważniejszego eksponatu – tak podczas spotkania zorganizowanego przy okazji promocji książki Macieja Kowalczyka „Zburzona codzienność 1914-1918. Powiat Ostrowski i jego mieszkańcy podczas I wojny światowej” mówił pytany o swoją kolekcję Maciej Ziąbka, na co dzień członek Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia „Ocalić od zapomnienia”. – Każdy z tych przedmiotów to zupełnie inna historia. Każdy ma dla mnie duże znaczenie i zdobycie każdego było dla mnie ważnym wydarzeniem.

Trudno takiemu podejściu się dziwić. Imponująca kolekcja, której zaledwie niewielka część zaprezentowana została w pięciu ustawionych w synagodze gablotach, to zbiór nie tylko przedmiotów doskonale nam znanych z wielu innych wystaw i publikacji, ale także rzeczy nietuzinkowych i wyjątkowych. Zwiedzający obok broni białej, manierek, masek przeciwgazowych czy lornetek, lunety, guzików i innych elementów stanowiących standardowe wyposażenie żołnierzy z pierwszych dekad XX wieku, mogli obejrzeć przedmioty niekoniecznie ściśle związane z działaniami militarnymi, a oddające klimat epoki: maszynę do pisania, kufle, kubki, pocztówki, zegarki, popielniczkę, nożyczki, a nawet zwracającą na siebie uwagę ozdobną fajkę rezerwisty.

Nie sposób jednoznacznie stwierdzić, jaką drogę pokonała większość z prezentowanych w ostrowskiej synagodze eksponatów, które do rąk kolekcjonera mogły właściwie trafić praktycznie z każdego frontu I wojny światowej. Na wystawie znalazły się jednak także przedmioty ściśle związane z naszym regionem, jak choćby pochodząca z przełomu wieków sztabowa mapa powiatu ostrowskiego, rachunek wystawiony przez redakcję „Ostrowoer Anzeiger. Kreisblatt fur der Kreis Ostrowo”, różne dokumenty, pieniądze zastępcze, pocztówki czy też fotografie ze zdjęciem z próbnej mobilizacji 7 kompanii 155 Pułku IR na czele.

Niewątpliwie ważnym i niezwykle interesującym dla gości wystawy uzupełnieniem ekspozycji była prezentacja replik mundurów żołnierzy armii pruskiej przygotowana przez rekonstruktorów-pasjonatów.

– Zdobycie oryginalnych elementów umundurowania jest dziś niezwykle trudne – podkreślał Maciej Ziąbka dodając, że właśnie to wymieniłby jako jedno z marzeń dotyczących przyszłości kolekcji.

Warto podkreślić, że sierpniowa wystawa militariów to pierwsza oficjalna prezentacja kolekcji zorganizowana pod szyldem Ostrowskiego Klubu Kolekcjonera Stowarzyszenia „Ocalić od zapomnienia”.